I. (Stary) Zsigmond jego życie

<p>Zygmunt I (polski: Zygmunt I, litewski: Žygimantas II) urodził się 1 stycznia 1467 w Kozienicach, zmarł 1 kwietnia 1548 w Krakowie. Był królem Polski i wielkim księciem litewskim od 1506 roku aż do śmierci, członkiem rodu Jagiellonów, a ze względu na długowieczność i ponad czterdzieści jeden lat panowania nazywany był „Starym Zygmuntem”. (polski: Zygmunt Stary, litewski: Žygimantas Senasis), dla odróżnienia go od syna i następcy tronu, późniejszego II. Z Zygmunta IV urodził się w 1467 r. Jako dziecko króla Polski Kazmera i królowej Elżbiety Austrii. Był piątym dzieckiem płci męskiej wśród trzynaściorga rodzeństwa, więc nie spodziewano się, że kiedykolwiek zasiądzie na tronie kraju. Najstarszy brat Zsigmonda i spadkobierca ich ojca II. Ulászló został najpierw królem Czech, następnie Węgier i Chorwacji, zastępując György'ego Podjebráda i Mátyása Hunyadiego. Kiedy ich ojciec zmarł w 1492 roku, podzielił swój kraj pomiędzy swoich dwóch starszych synów: János Albert I został królem Polski, a Sándor wielkim księciem litewskim. Po śmierci Jánosa Alberta w 1501 roku, Sándor odziedziczył także koronę polską, a po jego niespodziewanej śmierci w 1506 roku tron przeszedł w ręce trzydziestodziewięcioletniego wówczas Zsigmonda Księstwa Prus, założonego przez jego bratanka Alberta Brandenburgia powinna być wasalem Królestwa Polskiego. Pod wodzą swego generała Jana Tarnowskiego pokonał Mołdawię w bitwie pod Obertini, a także skutecznie walczył z Wielkim Księstwem Moskiewskim, wzmacniając w ten sposób wschodnie granice swojego państwa. Jego pierwsze dzieci urodziły się jego kochance, Katarzynie Telniczance ( †1528), z którym prawdopodobnie ożenił się w 1498 r., ale nie był to związek pewny János Albert (*Kraków, 8 stycznia 1499; †Poznań, 18 lutego 1538), biskup wileńsko-poznański, Regina (*1500; †20 maja 1526), Katalin ( *1503; †po 9 września 1548). W 1512 poślubił Borbálę Szapolyai, siostrę Jánosa Szapolyai, późniejszego króla węgierskiego. Z małżeństwa urodziły się dwie córki: Jadwiga (*Poznań 15 marca 1513; †Neuruppin, Brandenburgia 7 lutego 1573), Anna (*1 lipca 1515; †8 maja 1520). Jego żona była już w 1515 roku. zmarł 2 października, a Zygmunt ożenił się po raz trzeci w 1518 roku, w wieku 50 lat, na polecenie Świętego Cesarza Rzymskiego Miksy I poślubił księżniczkę Bonę Sforzę z Mediolanu. Z małżeństwa urodził się jeden syn i cztery córki: Izabella (*Kraków, 18 stycznia 1519; †Gyulafehérvár, 15 września 1559), od 1540 żona króla węgierskiego János Szapolyai, Ágost Zsigmond (*Kraków, 1 sierpnia 1520). ; †Knyszyn, 7 lipca 1572), król polski i wielki książę litewski Zofia (*Kraków, 13 lipca 1522; †Schöningen, 28 maja 1575), od 1556 II. Anna, żona księcia Henryka z Braunschweig-Wolfenbüttel (*Kraków, 18 października 1523; †Warszawa, 9 września 1596), od 1576 Katalin (*Kraków, 1 listopada 1526; †Sztokholm) żona księcia Istvána Batorego z Siedmiogrodu, 16 września 1583), od 1562 III. Żona króla Jana Szwedzkiego III. Matka króla Zygmunta polskiego panowania Zygmunta nazywana jest także „szczytem polskiego renesansu” i „polskim złotym wiekiem”, gdyż w wyniku wprowadzenia wywarła znaczący wpływ na polską architekturę, gastronomię, język i obyczaje. włoskich stylów. Wszystko to wydarzyło się pod wpływem jego drugiej żony, królowej Bony Sforzy. Wizerunek Zsigmonda odnaleziono także na dawnym polskim banknocie 200-złotowym z 1548 r. Zmarł 1 kwietnia w Krakowie. Na tronie zasiadał jego syn II, który w 1530 roku został wybrany na współkróla. Został następcą Ágosa Zygmunta, ale zamiast tego panowanie przejęła owdowiała królowa Bona Sforza, która zarządzała sprawami do 1556 roku.</p>

I. (Stary) Zsigmond Waluta

<p>Moneta króla polskiego, litewskiego i śląskiego oraz księcia Zygmunta I (Starego) w latach 1499-1548 była efektem reform finansowych przeprowadzonych za jego panowania. Celem reform była stabilizacja systemu finansowego, ochrona wartości waluty i ożywienie handlu.Jednym z ważnych elementów reform było przeniesienie monopolu monetarnego na króla. Wcześniej biciem mogły zajmować się zarówno miasta, jak i osoby prywatne, co często prowadziło do fałszerstw i spadku wartości pieniądza.Król Zygmunt skupiał bicie w swojej mennicy na dworze królewskim i ściśle kontrolował jakość bicia . Na awersie monet widniał herb królewski, a na rewersie św. László. Kolejnym ważnym elementem reform było ujednolicenie wagi i czystości monet. Król Zygmunt wprowadził złoty polski, który składał się z 30 groszy. Gros był wykonany ze srebra i ważył 2,06 g. W wyniku reform polski system monetarny stał się bardziej stabilny i niezawodny. Złoty stał się jedną z najcenniejszych walut używanych w Europie Środkowej w XVI w. Mennictwo króla Zygmunta było jednym z najważniejszych okresów w historii monetarnej Polski. Reformy przyczyniły się do rozwoju gospodarki polskiej i rozkwitu renesansu w Polsce.W monecie króla Zygmunta występowały następujące nominały: forint złoty (dukat), forint srebrny (złoty), grosz, pół grosza, 1/4 grosza, 1 /8 groszy, 1/16 groszy. W handlu zagranicznym wykorzystywano głównie złote i srebrne forinty. W handlu krajowym używano groszy i mniejszych nominałów.. Moneta króla Zygmunta wywarła znaczący wpływ na historię monetarną Polski.</p>